Nguyên tắc áp dụng mức phí tại các trạm thu phí đường bộ ?

Hiện nay, tình trạng hàng loạt trạm thu phí được đặt tại các tuyển quốc lộ một cách dày đặc và mức phí tăng hơn so với thời gian trước đang gây ra nhiều bức xúc cho người dân đặc biệt là những tài xế xe. Việc đặt các trạm thu phí và mức thu được áp dụng dựa trên cơ sở nào? Liệu rằng có sự thật nào ẩn sau lý do BOT chưa được hé lộ. Trong bài viết này, Investpush sẽ phân tích sâu hơn về những vấn đề pháp lý liên quan đến vấn đề này
CƠ SỞ XÂY DỰNG NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG PHÍ ĐƯỜNG BỘ
Theo quy định về phí và lệ phí thì phí giao thông đường bộ do hai cơ quan quyết định bao gồm:
* Bộ Tài chính quy định đối với đường thuộc trung ương quản lý.
* Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định đối với đường thuộc địa phương quản lý.
Tuy nhiên, thông tư 293/2016/TT-BTC quy định Mức thu được áp dụng như sau

Số TT	Loại phương tiện chịu phí	Mức thu (nghìn đồng)
		1 tháng	3 tháng	6 tháng	12 tháng	18 tháng	24 tháng	30 tháng
1	Xe chở người dưới 10 chỗ đăng ký tên cá nhân	130	390	780	1.560	2.280	3.000	3.660
2	Xe chở người dưới 10 chỗ (trừ xe đăng ký tên cá nhân); xe tải, xe ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ dưới 4.000 kg; các loại xe buýt vận tải hành khách công cộng (bao gồm cả xe đưa đón học sinh, sinh viên, công nhân được hưởng chính sách trợ giá như xe buýt); xe chở hàng và xe chở người 4 bánh có gắn động cơ	180	540	1.080	2.160	3.150	4.150	5.070
3	Xe chở người từ 10 chỗ đến dưới 25 chỗ; xe tải, xe ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ từ 4.000 kg đến dưới 8.500 kg	270	810	1.620	3.240	4.730	6.220	7.600
4	Xe chở người từ 25 chỗ đến dưới 40 chỗ; xe tải, xe ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ từ 8.500 kg đến dưới 13.000 kg	390	1.170	2.340	4.680	6.830	8.990	10.970
5	Xe chở người từ 40 chỗ trở lên; xe tải, xe ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ từ 13.000 kg đến dưới 19.000 kg; xe đầu kéo có khối lượng bản thân cộng với khối lượng cho phép kéo theo đến dưới 19.000 kg	590	1.770	3.540	7.080	10.340	13.590	16.600
6	Xe tải, xe ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ từ 19.000 kg đến dưới 27.000 kg; xe đầu kéo có khối lượng bản thân cộng với khối lượng cho phép kéo theo từ 19.000 kg đến dưới 27.000 kg	720	2.160	4.320	8.640	12.610	16.590	20.260
7	Xe tải, xe ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ từ 27.000 kg trở lên; xe đầu kéo có khối lượng bản thân cộng với khối lượng cho phép kéo theo từ 27.000 kg đến dưới 40.000 kg	1.040	3.120	6.240	12.480	18.220	23.960	29.270
8	Xe ô tô đầu kéo có khối lượng bản thân cộng với khối lượng cho phép kéo theo từ 40.000 kg trở lên	1.430	4.290	8.580	17.160	25.050	32.950	40.240

Ghi chú:
– Mức thu của 01 tháng năm thứ 2 (từ tháng thứ 13 đến tháng thứ 24 tính từ khi đăng kiểm và nộp phí) bằng 92% mức phí của 01 tháng trong Biểu nêu trên.
– Mức thu của 01 tháng năm thứ 3 (từ tháng thứ 25 đến tháng thứ 30 tính từ khi đăng kiểm và nộp phí) bằng 85% mức phí của 01 tháng trong Biểu nêu trên.
– Thời gian tính phí theo Biểu nêu trên tính từ khi đăng kiểm xe, không bao gồm thời gian của chu kỳ đăng kiểm trước. Trường hợp chủ phương tiện chưa nộp phí của chu kỳ trước thì phải nộp bổ sung tiền phí của chu kỳ trước, số tiền phải nộp = Mức thu 01 tháng x Số tháng phải nộp của chu kỳ trước.
– Khối lượng toàn bộ là: Khối lượng toàn bộ cho phép tham gia giao thông ghi trên giấy chứng nhận kiểm định của phương tiện.
NGUYÊN TẮC ĐẶT TRẠM THU PHÍ
Trên thực tế, nguyên tắc dự án được thực hiện ở đâu thì trạm thu phí đặt ở đó. Nếu đặt trạm thu phí ở một nơi khác thì sẽ là điều không hợp lý. Hiện nay, Chưa có bất kỳ văn bản chính thức nào quy định chính xác về vị trí đặt trạm thu phí. Tuy nhiên, chỉ tính tại khu vực các tỉnh phía Bắc, trong tổng số 10 dự án đường cao tốc và tuyến tránh được thực hiện theo hình thức BOT, có tới 6 dự án trạm thu phí đặt sai vị trí.

Cụ thể là các dự án: Đường cao tốc Hòa Lạc – Hòa Bình do Cty TNHH BOT quốc lộ 6 Hòa Lạc – Hòa Bình thực hiện, đặt trạm thu phí BOT hoàn vốn trên QL6; đường Hồ Chí Minh từ QL32 đến Hương Nộn do Cty TNHH BOT Hùng Thắng thực hiện, đặt trạm thu phí BOT để hoàn vốn dự án trên QL32; đường tránh thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) do Cty Cổ phần BOT Viettracimex8 xây dựng, đặt trạm thu phí BOT để hoàn vốn dự án trên đường Bắc Thăng Long – Nội Bài (Hà Nội); đường cao tốc Thái Nguyên – Bắc Kạn do Cty TNHH BOT Thái Nguyên – Chợ

CÓ BẮT BUỘC THỰC HIỆN KHOẢNG CÁCH 70KM GIỮA HAI TRẠM THU PHÍ ?

70KM là con số được quy định tại Thông tư 159/2013/TT-BTC tuy nhiên văn bản này đã hết hiệu lực kể từ ngày 01/01/2017. Một số nội dung được nhắc đến như sau:

 Trạm thu phí phù hợp với quy hoạch đường gắn với dự án do cơ quan có thẩm quyền quyết định, cụ thể:
a) Đối với đường quốc lộ, phải phù hợp với quy hoạch đường gắn với dự án và có quyết định thành lập trạm thu phí của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải;
b) Đối với đường địa phương, phải phù hợp với quy hoạch đường gắn với dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định. Văn bản ban hành quy hoạch mạng lưới trạm thu phí đường địa phương và quyết định thành lập trạm thu phí của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải đồng thời gửi cho Bộ Tài chính và Bộ Giao thông vận tải chậm nhất sau 15 ngày kể từ ngày ban hành.
Trường hợp đường bộ đặt trạm thu phí không thuộc quy hoạch hoặc khoảng cách giữa các trạm thu phí không đảm bảo tối thiểu 70 km trên cùng tuyến đường thì trước khi xây dựng trạm thu phí, Bộ Giao thông vận tải thống nhất ý kiến với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Bộ Tài chính quyết định (đối với đường quốc lộ), Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định (đối với đường địa phương).
Như vậy, hiện nay không có bất kỳ quy định nào giới hạn khoảng cách giữa hai trạm thu phí đường bộ.
Trân trọng./
INVESTPUSH LEGAL